Dwadzieścia lat temu Zespół Szkół nr 2 w Nowym Sączu przyjął imię Sybiraków. 12 kwietnia, czyli dokładnie w rocznicę tego wydarzenia ulicami miasta przejdzie XIV Nowosądecki Marsz Pamięci Sybiraków, który wraca do kalendarza wydarzeń patriotycznych po trzech latach przerwy.
Uroczystość rozpocznie msza święta odprawiona w Parafii Matki Bożej Niepokalanej, po której odbędzie się tradycyjny marsz ulicami miasta na Cmentarz Komunalny do grobu Sybiraka.
– Oprawa będzie odpowiednia do rangi wydarzenia – podkreśla dyrektor Sławomir Szczerkowski. – Udział w marszu wezmą Sybiracy, z czego bardzo się cieszymy, że zdrowie pozwala im na to, aby być w tym szczególnym dniu razem z nami. Będzie nam towarzyszyć również Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej, będą pododdziały honorowe zarówno Karpackiego Oddziału Straży Granicznej, jak i naszej Jednostki Strzeleckiej 2006 Nowy Sącz.
W tym roku marsz odbywa się po trzyletniej przerwie i jednocześnie dokładnie w rocznicę 20-lecia nadania Zespołowi Szkół nr 2 w Nowym Sączu imienia Sybiraków. Pomysłodawczynią nadania tego zaszczytnego imienia była sądeckaSybiraczka Pani Alicja Rataj-Szofer. Od tego momentu społeczność szkolna stara się na wiele sposobów, utrwalać pamięć o Sybirakach i zesłaniach. Przez lata był to temat tabu, w Polsce Ludowej nie wolno było o tej tragicznej karcie historii naszego narodu ani mówić, a tym bardziej pisać. Mamy dużo do nadrobienia, by przywrócić pamięć o Tych, co powrócili, jak i o Tych co na zawsze pozostali na „nieludzkiej ziemi”.
Jednym z takich znaków i symboli pamięci jest organizowany od 2005 r. Nowosądecki Marsz Pamięci Sybiraków. Marsz zawsze organizowany jest w kwietniu, w rocznicę II wielkiej wywózki na Syberię z 12 na 13 kwietnia 1940 r. W Marszu bierze udział cała społeczność szkolna, delegacje sądeckich szkół, władze miasta, przedstawiciele kuratorium, organizacjikombatanckich, służb mundurowych, a także poczty sztandarowe i oczywiście sami Sądeczanie.
Maszerując ulicami miasta w milczeniu, oddajemy cześć wszystkim zesłańcom, pamiętamy o tych tysiącach mogił, rozsianych po bezkresach Sybiru, stepach Kazachstanu, po których już nie został żaden ślad, dlatego Pamięć o Nich jest naszym obowiązkiem i przesłaniem dla przyszłych pokoleń. A kto, jak nie szkoła nosząca imię Sybiraków ma stać na straży tej Pamięci?
Jak podkreśla dyrektor Sławomir Szczerkowski, szczególne słowa wdzięczności należą się Karpackiemu Oddziałowi Straży Granicznej w Nowym Sączu, który od początku wspiera władze szkoły w tym działaniu. Marsz zawsze prowadzi Reprezentacyjna Orkiestra Straży Granicznej. Pochód kończy się na Cmentarzu Komunalnym pod Grobem Sybiraka, gdzie zostaje odczytany apel poległych a Kompania Reprezentacyjna Straży Granicznej oddaje salwę honorową. Na koniec delegacje gości składają wiązanki kwiatów pod Pomnikiem Sybiraka.
Na przestrzeni lat nie odbyły się w sumie cztery marsze. W roku katastrofy smoleńskiej (2010 rok) zostały odwołane wszystkie imprezy masowe. Wydarzenie nie mogło się również odbywać w okresie pandemii COVID-19.